KẾ TOÁN HÀ NỘI tham khảo và chia sẻ lại cho ACE nhà kế về hướng dẫn: PHÂN BIỆT QUY TRÌNH HẠCH TOÁN KẾ TOÁN GIỮA CÁC LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP
(Dành cho người mới bắt đầu)
Việc hạch toán chi phí và ghi nhận giá vốn là nghiệp vụ cốt lõi của kế toán. Tùy thuộc vào loại hình kinh doanh (dịch vụ, thương mại, sản xuất, hay xây dựng) và chế độ kế toán áp dụng (Thông tư 200 hay Thông tư 133), quy trình hạch toán sẽ có những điểm khác biệt căn bản.
Dưới đây là cách phân biệt rõ ràng nhất:
1. Loại hình DỊCH VỤ
Đặc điểm: Cung cấp các sản phẩm vô hình, không nhập kho (ví dụ: tư vấn, đào tạo, sửa chữa). Chi phí được tập hợp theo từng hợp đồng hoặc vụ việc.
Quy trình hạch toán chi phí:
Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC:
Tập hợp chi phí trực tiếp (nhân công, nguyên vật liệu phụ,…) vào các tài khoản chi phí sản xuất:
Nợ TK 621 – Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Nợ TK 622 – Chi phí nhân công trực tiếp
Nợ TK 627 – Chi phí sản xuất chung
Cuối kỳ, kết chuyển toàn bộ chi phí sang tài khoản tập hợp chi phí:
Nợ TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang
Có TK 621, 622, 627
Khi dịch vụ hoàn thành và được nghiệm thu, kết chuyển chi phí để ghi nhận giá vốn:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154
Theo Thông tư 133/2016/TT-BTC: (Quy trình đơn giản hơn)
Tập hợp tất cả chi phí phát sinh liên quan đến dịch vụ thẳng vào TK 154:
Nợ TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang
Có các TK liên quan (111, 112, 331, 334…)
Khi dịch vụ hoàn thành, kết chuyển ghi nhận giá vốn:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154
Lưu ý: Loại hình dịch vụ thường không sử dụng TK 155 (Thành phẩm) vì không có sản phẩm hữu hình nhập kho. Một số trường hợp đặc thù có thể có, ví dụ như dịch vụ ăn uống (món ăn được xem như thành phẩm).
Thời điểm xuất hóa đơn: Khi hoàn thành việc cung ứng dịch vụ. Nếu thu tiền trước thì thời điểm xuất hóa đơn là thời điểm thu tiền.
2. Loại hình THƯƠNG MẠI
Đặc điểm: Mua hàng hóa về và bán lại để kiếm lời, không trải qua quá trình sản xuất.
Quy trình hạch toán giá vốn:
Trường hợp mua hàng nhập kho:
Khi mua hàng: Nợ TK 156 – Hàng hóa
Khi bán hàng: Ghi nhận giá vốn bằng cách xuất kho: Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán / Có TK 156
Trường hợp bán thẳng không qua kho (giao tay ba):
Hàng hóa được mua và giao thẳng cho khách hàng, kế toán ghi nhận giá vốn trực tiếp: Nợ TK 632 / Có các TK liên quan (111, 112, 331…).
Lưu ý: Kế toán cần nắm vững các phương pháp tính giá xuất kho (nhập trước xuất trước, bình quân gia quyền…), cách hạch toán chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại. Loại hình này không có bước tính giá thành sản phẩm.
Thời điểm xuất hóa đơn: Thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa cho người mua (thường là thời điểm xuất kho giao hàng).
3. Loại hình SẢN XUẤT
Đặc điểm: Mua nguyên vật liệu, qua các công đoạn chế biến để tạo ra sản phẩm mới (thành phẩm). Bắt buộc phải tính giá thành sản phẩm và thường có định mức sản xuất.
Quy trình hạch toán chi phí:
Theo Thông tư 200: Tương tự loại hình dịch vụ ở bước tập hợp chi phí.
Tập hợp chi phí vào các tài khoản: Nợ TK 621, 622, 627.
Cuối kỳ, kết chuyển sang: Nợ TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang.
Khi sản phẩm hoàn thành, nhập kho thành phẩm:
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 154
Theo Thông tư 133:
Tập hợp chi phí thẳng vào TK 154.
Khi sản phẩm hoàn thành, nhập kho thành phẩm:
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 154
Lưu ý: Kế toán phải lập được Bảng tính giá thành cho từng sản phẩm hoặc đơn hàng. Khi bán thành phẩm, giá vốn sẽ được kết chuyển từ kho: Nợ TK 632 / Có TK 155.
Thời điểm xuất hóa đơn: Thời điểm chuyển giao quyền sở hữu thành phẩm cho người mua (thường là thời điểm xuất kho thành phẩm).
4. Loại hình XÂY DỰNG
Đặc điểm: Sản phẩm là các công trình, hạng mục công trình. Chi phí được tập hợp và giá thành được tính theo từng công trình. Kế toán cần biết đọc và hiểu dự toán xây dựng.
Quy trình hạch toán chi phí: Quy trình tương tự loại hình dịch vụ, nhưng chi phí được theo dõi chi tiết cho từng công trình.
Theo Thông tư 200:
Tập hợp chi phí vào các tài khoản: Nợ TK 621, 622, 627 (chi tiết theo công trình).
Cuối kỳ, kết chuyển sang: Nợ TK 154 (chi tiết theo công trình).
Khi công trình/hạng mục được nghiệm thu, kết chuyển ghi nhận giá vốn: Nợ TK 632 / Có TK 154.
Theo Thông tư 133:
Tập hợp chi phí thẳng vào TK 154 (chi tiết theo công trình).
Khi nghiệm thu, kết chuyển ghi nhận giá vốn: Nợ TK 632 / Có TK 154.
Lưu ý: Loại hình xây dựng không tồn tại TK 155 (Thành phẩm) vì công trình hoàn thành được bàn giao trực tiếp cho chủ đầu tư chứ không nhập kho.
Thời điểm xuất hóa đơn: Thời điểm bàn giao, nghiệm thu công trình hoặc hạng mục công trình. Có thể xuất hóa đơn theo từng giai đoạn nghiệm thu.
Hy vọng cách trình bày này sẽ giúp bạn và những người mới làm kế toán dễ dàng phân biệt và áp dụng vào công việc.
———0———
✅ Chuyên cung cấp khóa HỌC KẾ TOÁN THỰC HÀNH THỰC CHIẾN ĐỂ RA NGHỀ ĐI LÀM NGAY
✅ NHẬN DẠY KẾ TOÁN CHO NGƯỜI CHƯA BIẾT GÌ HOẶC MẤT GỐC
✅ Dạy nâng cao để thành thạo kế toán tổng hợp. Dạy kèm riêng 1-1 kế toán theo mọi nhu cầu
CUNG CẤP DỊCH VỤ KẾ TOÁN TRỌN GÓI UY TÍN – GIÁ RẺ CHO DOANH NGHIỆP
➡ Dạy Trực Tiếp tại các chi nhánh trực thuộc toàn Quốc hoặc Onl Trực Tuyến, Hotline – 033.843.2288 (zalo 0973761751)
Để lại một bình luận